Alles over kunst

I see / You mean  HART Nr. 234

Funny Games & Inverted Commas

Marina Pinsky
Jessica  Gysel

Praktische info

Marina Pinsky, Infinite Play, tot 2 juli 2023, La Loge, Brussel, www.la-loge.be

Elke maand nodigen we een kunstenaar uit om ruimte in te nemen onder de noemer I See / You Mean. Een knipoog naar de titel van de collageroman uit 1970 van de New Yorkse schrijver Lucy Lippard, een editorial snapshot, een carte blanche met een open einde. Deze maand: Marina Pinsky

Bureaucracies create games—they’re just games that are in no sense fun… Play can be said to be present when the free expression of creative energies becomes an end in itself. It is freedom for its own sake. But this also makes play in a certain sense a higher-level concept than games: play can create games, it can generate rules—in fact it inevitably does produce at least tacit ones, since sheer random playing around soon becomes boring—but therefore by definition play cannot itself be intrinsically rule- bound. This is all the more true when play becomes social. —David Graeber from The Utopia of Rules: On Technology, Stupidity, and the Secret Joys of Bureaucracy

Marina Pinsky beweegt in een driehoekige vorm tussen Brussel – haar werkplek in Koekelberg, Berlijn — waar haar liefde woont en Amsterdam — waar ze lesgeeft aan De Ateliers. Het idee van een driehoek past perfect bij haar recentste project, een interventie bij het Brusselse La Loge, een vrijmetselaarstempel uit 1934, die sinds 2013 dienstdoet als kunstplek. Het vrijmetselaarslogo: een open passer die boven op een winkelhaak staat. Ik bedenk dit nu zelf, maar het zegt wel iets over Pinsky’s manier van werken. Door een spel van losse associaties ontwikkelt ze een set van symbolen en rituelen die in dialoog gaan met de vaak vormelijke taal en geschiedenissen van de plek of omgeving waar ze werk toont. Voor La Loge imagineert ze nieuwe sociale dynamieken. Ze zegt er zelf over dat het misschien een belachelijk idee is, maar ze gelooft erin. En waarom ook niet?

Marina’s passie voor symboliek en rituelen is een rode draad doorheen haar werk. Geboren in Moskou, opgegroeid aan de Amerikaanse Oostkust (haar familie verhuisde in 1989 naar New York), gevormd in Los Angeles en sinds haar tentoonstelling in 2013 bij C L E A R I N G galerie in Brussel blijven plakken. Ze houdt van de stad en heeft al er veel interventies gedaan, allemaal op het snijvlak tussen fotografie en beeldhouwen. Een persoonlijke favoriet is Marina’s bijdrage aan de Absent Museum show uit 2015 bij WIELS. Ze maakte er onder andere behangpapier met als ingrediënten de vier iconische juridische instituten van Brussel: het Europees Parlement, de NATO, het Justitiepaleis en de gevangenis van Sint-Gillis, omringd door de verschillende types regen die Brussel rijk is. Door deze gebouwen te veranderen in decoratieve elementen, ontkrachtte ze hen, maar maakte ze hen tegelijkertijd zo alomtegenwoordig dat hun aanwezigheid pertinent werd.

Maar terug naar La Loge. Tijdens een bezoek aan het archief van het Amsterdamse Instituut voor Interdisciplinaire Studies stootte ze toevallig op een grote verzameling kalendersystemen. Zoals de kalender van 13 maanden, met 28 dagen per maand, in cycli van exact 4 weken, in 1849 ontwikkeld door de Franse wetenschapsfilosoof Auguste Comte. Heel anders dan de gekunstelde kalender die we tot op de dag van vandaag gebruiken.

Er is een idiosyncratische connectie met Marina’s middelbareschooltijd in Upstate New York, in de buurt van Rochester, waar George Eastman zijn Kodak-imperium oprichtte. Toen ze nog op school zat, bezocht Marina zijn huis regelmatig. Het was dezelfde Eastman die de kalender met 13 maanden populair maakte. Een eeuwigdurende tijdspassage die onder de naam Eastman Plan tot in de jaren 80 als interne klok bij alle Kodak-fabrieken over de hele wereld werd gebruikt.

De verschillende kalenders en andere fictieve meetsystemen maken hun (r)entree en gaan in dialoog met de strakke vormtaal van La Loge. Marina wil het speelser, opener, vloeiender. En dan is er de inverted comma die als sculptuur een prominente rol in haar werk speelt. Tijdens research voor Europalia een paar jaar geleden vond ze in de archieven van het Brusselse architectuurcentrum CIVA tekeningen van het Pavillon de la ‘Classe Publicité’. Het is een kommavormig gebouw dat Louis Herman De Koninck ontwierp voor de Internationale Expo in 1935. Ze vond er nog eentje in het Berlijnse stadsdeel Hansaviertel. De komma als ‘ja, maar’, een kleine pauze die de woorden rond zich erkent. Voor Marina heeft dit gegeven een belangrijke symbolische functie, en ze ziet er ook een sculpturale actie in. En op die manier voegt ze een nieuw gesprek aan de conversatie toe. Ze citeert de uit de Sovjet-Unie afkomstige revolutionaire literatuurcritica Lidiya Ginzburg: ‘Conversation is an unrestrained prototype for action, which must always conform to rules. It is a distant prototype of art, which is also a special kind of reality, and people themselves create and destroy the objects that populate it.’

Bureaucratie, komma, komma, komaan.

Once Knecht confessed to his teacher that he wished to incorporate the system of the I Ching into the Glass Bead Game. Elder Brother laughed. “Go ahead and try,” he exclaimed. “You’ll see how it turns out. Anyone can create a pretty little bamboo garden in the world. But I doubt that the gardener would succeed in incorporating the world in his bamboo grove.” —Hermann Hesse from The Glass Bead Game
Humans abhor a vacuum. The immediate filling of a vacuum is one of the basic functions of speech. Meaningless conversations are no less important in our lives than meaningful ones.
The course of every conversation is, in its own way, predetermined, but the springs that propel it are hidden from the participants. Subjectively they are committing an act that is almost independent of any resistance from the objective world that hangs over every deed. Conversation is an unrestrained prototype for action, which must always conform to rules. It is a distant prototype of art, which is also a special kind of reality, and people themselves create and destroy the objects that populate it.
Conversation is a replica of passions and emotions; love and vanity, hope and animosity find in it an illusory realization. Conversation is the fulfillment of desires. In conversation over a cup of tea or a glass of wine, insurmountable barriers are broken down and goals are achieved that in the world of actions would cost a great amount of time, failure and effort.
—Lidiya Ginzburg from Notes from the Blockade