Sinds kort kan via NFT’s (*) digitale kunst in edities worden verhandeld en verzameld. Alexandra Crouwers bouwt vanuit haar eigen digitale praktijk een collectie op met werken van zowel gevestigde namen als anonieme makers. In deze rubriek licht zij telkens een werk uit die verzameling uit.
In sommige streken krijgen kinderen pas een naam als ze een jaar of vijf oud zijn. Als je een kip een naam geeft transformeert die van een potentieel sappig kluifje in een aaibaar huisdier. Namen zijn een integraal onderdeel van een identiteit. Ook mijn relatie tot mijn apparatuur wordt uitgedrukt in naamgeving: Leia II en III voor de desktopcomputers, de bejaarde laptop heet Han Solo III.
De opgewekte jonge mensen in de afgebeelde werken maken onderdeel uit van reeksen van telkens tien verschillende portretten. Tot nu toe ‘manifesteerden’ Nico, Lolimar, Gracen, Trevor, Scout, Suzanne, Jesalyn en Belinda. De beelden zijn ‘gemanifesteerd’ omdat de geportretteerden helemaal niet bestaan; het zijn synthetische gezichten die door machine learning in elkaar worden gezet.
Een generative adversarial network (GAN) simuleert neurale leerprocessen, waarbij via software datasets – in dit geval tienduizenden foto’s van gezichten – de basis vormen voor nieuwe computer-gegenereerde beelden. Deze synthetische afbeeldingen zijn tegenwoordig soms zo overtuigend, dat het verschil met een ‘echt’ beeld wegvalt. Er bestaan inmiddels ook marktplaatsen om onechte gezichten aan te schaffen voor commerciële doeleinden. Handig, want synthetische mensen hebben geen rechten nodig en klagen nooit.
Het internet wordt bevolkt door gefabriceerde identiteiten. Soms is alleen de gebruikersnaam van de maker bekend, wat te vergelijken is met de theatraliteit van artiestennamen zoals Peaches, Lux Interior of Snoop Dogg. Fictieve identiteiten zijn de rookmachines op de podiums van sociale media.
Het ArielInstitute (A.I.) produceert een vorm van reageerbuiskarakters, waarbij het kunstmatige van de serie wordt benadrukt door de beschrijving van de activiteit (‘transcription of perceptual kernels captured by A.I. protocol’), de ondertitels ('Ariel Institute development protocol. Fifth Participant: NICO//: Phase.1State.1’) en de frames die de portretten omkaderen alsof het productlabels zijn.
Het instituut is een project van Ellie Hedden – of Ellie Heden, afhankelijk van of je het Twitter of Instagram account bezoekt. Maar ook Ellie bestaat niet, want achter Ellie zit een kunstenaar die via werkelijk prachtige digitale video’s werkt rond de vloeibaarheid van identiteit in een haast mythologische digitale omgeving. Met wat moeite kan een naam worden achterhaald, maar het lijkt erop dat die zich voorlopig nog verhult in een groeiende menigte van fictieve gezichten.
* Non-fungible tokens zijn crypto-koopcontracten op blockchains – in dit geval het energiezuinige Tezos – die naar digitale bestanden verwijzen.
Click here for the English version of this article