In Annie Gentils Gallery in Antwerpen loopt deze dagen de tentoonstelling Foreign Bodies & Prostheses van Herman Van Ingelgem. Hij is een in mijn ogen onderschat kunstenaar, die van ogenschijnlijk simpele en banale objecten complex mentale installaties kan maken, om over na te denken. En hij bezit een grote vorm van relativerende, maar ook contextuele humor.
Waarom heet de tentoonstelling zo? Herman Van Ingelghem: “De term ‘Prostheses’ gebruik ik al langer in mijn werk. Alles waarmee wij ons omringen zijn in zekere zin verlengstukken, prostheses. In het Nederlnads is dat ‘prothese’ geworden, de ‘s’ is verloren gegaan. ‘Prostheses’ staat ook voor ‘voorstelling’, een fantastisch woord. ‘Pros’ is ‘bij’, ‘thesis’ is ‘voorstellen’, ‘voorzetten’. ‘Foreign Bodies’ is een medische verzamelnaam voor dingen die ongewild achterblijven in een mensenlichaam, bijvoorbeeld een splinter in je huid, of vergeten medisch materiaal na een operatie. Mijn werk vertrekt vaak van vertrouwde objecten, maar door ze te combineren met andere objecten worden ze ‘vreemde lichamen’. Ik heb deze tentoonstelling een beetje gebaseerd op een theorie van Hannah Arendt, die niet zozeer met kunst, als wel met menselijk handelen te maken heeft. Ze heeft het over drie soorten menselijke activiteit. Je hebt arbeid: alles wat je moet doen om in leven te blijven. Je hebt werken: dat is de wereld inrichten om het jezelf makkelijker te maken. En je hebt het handelen, dat is het intermenselijke aspect. Veel van die activiteiten laten sporen na, in de vorm van voorwerpen. Zo krijg je met arbeid bijvoorbeeld een gebakken brood, en met werken een bord om dat brood op te leggen. Dat is waar deze tentoonstelling ook over gaat: hoe hoogtechnologisch we ook leven, we blijven altijd menselijke wezens.”
Die sporen vind je zo terug in het werk van Van Ingelgem: Objects, Thoughts and Obstacles is bijvoorbeeld een rij harde worsten, hangend aan het plafond. Untitled zijn twee afgesneden schoentippen, zomaar op de vloer. Idem voor de afgesneden mouw van een kostuum. Music for accordeon blijkt een wasmand, waarop een audiocassette, een walnoot en paraffine prijken. En er is het vierluik Dingen, Dinges…: een eetbord, een vaas, een pet en een leeg conservenblikje, ingewerkt in vier gigantische spaanplaten.
De kast New Horizons is een heuse installatie: Van Ingelgem haalde een banale kast leeg en plakte alles wat er in zat vast op de buitenkant. Een plastic zak, een knikker, een print achter glas, een duimspijker, een foto met bizons. Dat intrigeert me in zijn werk: hoe je van ogenschijnlijke eenvoud, van banaliteit toch iets maakt dat je anders doet kijken en denken, dat een nieuw mentaal kader biedt. Zo is er ook het werk met een metalen wielkap. Van Ingelgem: “Een andere laag in de tentoonstelling is het ritme van het leven. We worden nog altijd bepaald door een natuurlijk ritme: slapen, eten, sexuele driften.Er zitten nogal wat objecten in de tentoontselling die daar naar verwijzen: de worsten, de borden, een sardienenblikje. We bewegen ons ook: we verplaatsen ons bijvoorbeeld. Daar verwijst die wielkap naar. Maar dat combineer ik dan, zoals ook in de andere werken, met een object dat ‘vreemd’ is, paraffine in dit geval.”
En zo slenter je bij Annie Gentils van de ene naar de andere visuele verrassing, tegelijk wordt je elke keer een doordenkertje geserveerd.
