Alles over kunst

Expo  HART Nr. 195 special

Marguerite Humeau in CLEARING

Christine  Vuegen

Praktische info

Marguerite Humeau, MIST, tot 19 oktober 2019, C L E A R I N G, Van Volxemlaan 311, Brussel. Open di-za van 10-18 u., www.c-l-e-a-r-i-n-g.com

Het gaat hard voor Marguerite Humeau (1986). Volgende maand neemt ze deel aan de Prix Marcel Duchamp 2019 in het Centre Pompidou. Nu strijkt MIST neer bij C L E A R I N G in Brussel, haar eerste solo in België. De ruimte baadt in het licht van een kille maan, bekeken vanonder de gestegen zeespiegel. Sculpturen zijn mutanten, voornamelijk alleen nog ademhalingsorganen en luchtwegen. Een zeezoogdier is aan het stikken en The Breathers voeren een ademhalingsritueel uit. Voorts beweegt de The Myth Teller onzichtbaar door de ingewanden van het gebouw en vertelt de eerste niet-menselijke mythe over een toekomstige zondvloed.

Marguerite Humeau, Venus of Kostenki, A 35-year-old female human has ingested a marmoset’s brain, 2018, tentoonstellingszicht Birth Canal, New Museum, New York (later in Kunstverein Hamburg en vanaf 11 oktober in Museion, Bolzano), © Julia Andreone, courtesy de kunstenaar en C L E A R I N G New York/Brussel

Wat als het niet-menselijke menselijk wordt onder invloed van de klimaatverandering en de impact van de mens op onze planeet? De evolutie lijkt op hol geslagen, maar het scenario is niet ongegrond. Walvissen en dolfijnen gooien zich suïcidaal op stranden, dieren voeren rituelen uit en ervaren dezelfde emoties als mensen, daar bestaan wetenschappelijke studies over. Humeau reflecteert over de oorsprong van spiritualiteit, mythes en religie, de prehistorie, het ontstaan van bewuste levensvormen, gedrag en communicatie, maar ook grensvervagingen tussen leven en dood, nieuwe technologieën, wat vandaag aan de gang is en waar het naartoe gaat. Ze vertrekt van mysteries, van dingen die onmogelijk te achterhalen zijn. “Als de Indiana Jones in Google-tijden”, zo omschreef ze haar research-proces ooit.

Keer op keer komt een wereld tot leven. Haar beeldtaal is een mix van minimalistische sciencefiction en grillige verbeelding, almaar meer onderdompelend. The Opera of Prehistoric Creatures tijdens Artefact 2014 in het STUK in Leuven bestond uit witte gestileerde sculpturen van mammoeten en uitgestorven dieren met hun zo wetenschappelijk mogelijk gereconstrueerde geluiden. In 2016 had de setting van haar solo in Palais de Tokyo het cleane en afstandelijke van een hightech showroom. Vorig jaar ging Birth Canal in het New Museum in New York aan de haal met de archeologische theorie dat Venusbeeldjes vrouwelijke sjamanen voorstelden die hersenen van dieren aten. Geuren deden mee, geluiden, duisternis en sculpturen in brons of steen, zoals de venusfiguur die hersenen at van een marmoset-aapjes – de aapjes die ‘gesprekken’ voeren zoals mensen. Jawel, het oeuvre is een uitdijend universum, een kosmologie.