‘Kunstenaars en wetenschappers hebben een grote nieuwsgierigheid om de wereld om ons heen te begrijpen en te verklaren — en soms zelfs te veranderen. Ze delen een visionaire impuls, het vermogen om buiten kaders te denken en nieuwe modellen uit te vinden, die verder reiken dan wat we al weten. Na het boek OVERLAP: the No Man’s Land between Art & Science, dat in 2020 verscheen, pakt de Jonge Academie uit met een gelijknamige, reizende expo.’
Zo staat het in de perstekst. De Jonge Academie maakt deel uit van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. ‘Opnieuw wordt hierin het spanningsveld opgezocht tussen kunst en wetenschap in een uniek concept. Een selectie van 15 kunstenaars uit het boek en de Jonge Academie worden in dialoog gebracht met 15 wetenschappelijke objecten uit de erfgoedcollecties van de UGent (GUM) en de KU Leuven. Ook wetenschap en de materiële resultaten van wetenschappelijk onderzoek kunnen esthetisch zijn en hun filosofische of poëtische kwaliteit worden vaak ondergewaardeerd.’
We maakten een keuze uit drie voorbeelden van het samengaan van kunst & wetenschap, begrippen die overigens meer en meer niet los van elkaar kunnen gezien worden. Zo maakte Nicolas Baeyens een groot stalen kunstwerk, dat hij vervolgens verknipte en transformeerde in ‘rest-elementen’. Het is een bekende stap in zijn oeuvre: het deformeren van een werk, tot er niks meer overblijft. De restanten van zijn werk confronteert hij met restanten van middeleeuws aardewerk in keramiek, gevonden bij archeologische opgravingen in Leuven.
Athar Jaber is beeldhouwer, die de resten van het marmer dat hij kapte bijhield en bewaarde in drie glazen potten, gevuld met olijfolie, rode wijn en honing. Hij wil weten hoe ‘destructief’ die vloeistoffen op marmer inwerken, maar zet daar ook een nieuwe kijk neer omtrent het omgaan met materialen. Dat wordt geconfronteerd met een ‘bezoar’, een massa al dan niet versteend materiaal, aanwezig in het maagdarmstelsel van dieren, van gemsen bijvoorbeeld, die schier onverteerbare grassen eten.
En Louis De Cordier confronteert een tellurium met een Gouden Zonneschijf, een eigen creatie. Een tellurium is een instrument om te demonstreren hoe de rotatie van de aarde, zowel om haar eigen as als om de zon, dag en nacht de verschillende seizoenen veroorzaakt. De Gouden Zonneschijf van De Cordier is ‘een archeologisch artefact van de toekomst’, een tijdschijf die de heilige geometrie, aardwetenschappen en astronomie toont.
OVERLAP is een project van de Jonge Academie, in samenwerking met GUM (UGent), ARIA (UAntwerpen), de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten en Sint Lucas Antwerpen, BAC ART LAB (KU Leuven), PILAR (VUB) en Hogeschool PXL Hasselt. Naar een concept van Frank Merkx, in samenwerking met Marjan Doom (selectie wetenschappelijke objecten), Nele Wynants, Ann Bessemans, Nicolas Baeyens en Kevin Trappeniers (leden van de werkgroep kunst en wetenschap van de Jonge Academie).
Deelnemende kunstenaars: Nicolas Baeyens, Ann Bessemans, Louis De Cordier / Cosco, Katelijne De Corte, Ugo Dehaes, Annelys de Vet, Kasper De Vos, Lodewijk Heylen, Robbert&Frank Frank&Robbert, Athar Jaber, Christina Stuhlberger, Kevin Trappeniers, Karel Verhoeven, Karen Vermeren, Dirk Zoete.