Alles over kunst

Gleanings  GLEAN NL 1

Expo

Seduction of a Cyborg in Waldburger Wouters

Frederik  Thys

Praktische info

Seduction of a Cyborg, tot 28 oktober 2023, Waldburger Wouters, Brussel, waldburgerwouters.com

Gekneld tussen een onverzadigbare honger naar geld en macht en een stuwende, ongebreidelde technologische groei, bevraagt curator Evelyn Simons in Seduction of a Cyborg de toekomst. Een toekomst waarin de menselijke ontwikkeling volledig is verweven met een cyborg-realiteit, met radicaal pessimisme en ‘tech bro’-uitbuiting, maar evengoed ook emancipatorische transgressie en absolute, zij het nihilistische vrijheid. Seduction of a Cyborg brengt vier kunstenaars samen — Elen Braga, Eli Cortiñas, Lynn Hershman Leeson en Anne-Mie Van Kerckhoven — en ontwikkelt zo een discussie over wat vrouwelijkheid, menselijkheid, lichaam en geest nog kunnen betekenen in een tijdperk van technologisch exces. In het video-essay Not Gone with the Wind (2020) gaat Eli Cortiñas de toekomst te lijf door zich juist naar het verleden te richten met de kritische vraag: ‘Who owns the narrative?’. Aan de hand van een collage van fragmenten uit Hollywoodfilms, tv-series, YouTube-video’s, TED-talks en eigen animaties poogt Cortiñas die misleidende en hegemonische historische narratieven aan de tand te voelen. Het videowerk Seduction of a Cyborg (1994) van Lynn Hershman Leeson, waaraan de tentoonstelling haar titel ontleent, toont de mogelijkheden dan wel de gevaren van een hypertechnologische wereld. In haar dystopische allegorie ondergaat een blinde vrouw een procedure die haar het vermogen geeft een blik te werpen in de digitale wereld. Zo laat Hershman Leeson de blinde protagonist balanceren tussen technologische vooruitgang en verslaving, tussen genezing en ziekte, tussen machine en lichaam. Die verweving tussen lichaam en machine vinden we ook terug in Elen Braga’s Schatteke (2023), waarin ze aan de hand van een hond en haar baasje de relatie opzoekt tussen tederheid en machinaal automatisme. Ook Anne-Mie Van Kerckhoven thematiseert die transgressiviteit in haar werk en trekt deze tot het uiterste door. In haar videowerk Re-Pain (1999) paart ze patronen van abstracte vormen en cijfers met steeds vertragende geluiden die uiteindelijk leiden tot de overgave aan een ‘Cosmic Nothing’, een ego-loos ‘zijn’. In Van Kerckhovens The Age of Nihilism (2008), een compositie van vrouwelijke lichamen en abstracte tekens, vindt die transgressiviteit haar summum in een absolute distinctieloosheid en de mogelijke vrijheid die daarmee gepaard gaat.

Lynn Hershman Leeson, Seduction of a Cyborg, 1994, single channel video met geluid, kleur, 4:3, 6 min; Lynn Hershman Leeson, Final Water is Rising, 2016, archival digital print, 20,3 × 25,4 cm, foto Luk Vander Plaetse